"Gratie voor Turing, de homoseksuele codekraker" (deredactie.be)

Enkele prominente Britse wetenschappers, waaronder Stephen Hawking, roepen premier Cameron op postuum gratie te verlenen aan Alan Turing. De informaticus avant la lettre hielp door nazicodes te kraken de geallieerden aan de oorlogsoverwinning, maar viel in ongenade toen bleek dat hij homo was. (deredactie.be, 14 december)

Een aantal prominente Britse wetenschappers roept de Britse premier David Cameron op om postuum gratie te verlenen aan Alan Turing. Onder meer de wereldberoemde natuurkundige Stephen Hawking en astronoom Lord Rees pleiten daarvoor in een brief.

De Britse regering heeft voorlopig nog niet gereageerd op het voorstel van de wetenschappers. De vorige premier Gordon Brown heeft zich in 2009 in naam van het land nog openlijk geëxcuseerd voor de onmenselijke behandeling van Turing (zie onder), maar gratie kwam er niet.

Van nazicodes tot vergiftigde appels

Voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikte Nazi-Duitsland Enigma-codeermachines om (voornamelijk militaire) informatie gecodeerd te verspreiden. Nadat de Britse inlichtingendienst erin slaagde de Enigmacodes te breken, bleek het toestel een goudmijn van informatie over de Duitse oorlogsmachine. Volgens sommigen hebben de geallieerden de oorlogsoverwinning te danken aan het breken van die codes.

Dat de Britten de nazicodes konden ontcijferen is vooral te danken aan de bombe (kleine foto), een voorganger van de computer, ontwikkeld door de wiskundige Alan Mathison Turing. Hij had een voortrekkersrol bij de ontwikkeling van de eerste computers en wordt algemeen gezien als de vader van de informatica.

Hoewel hij eerst als nationale held geëerd werd, viel hij begin jaren 50 in ongenade toen uitlekte dat hij homo was. Dat was toen nog strafbaar in Groot-Brittannië. Turing kreeg de keuze tussen een gevangenisstraf of chemische castratie. Hij koos uiteindelijk voor dat laatste. Amper twee jaar later werd hij dood teruggevonden.

Algemeen wordt aangenomen dat hij zelf uit het leven is gestapt door van een met cyanide vergiftigde appel te bijten. Sommigen suggereren echter dat hij vermoord zou zijn, omdat hij te veel zou weten over de geheime codes en daardoor een te groot veiligheidsrisico was.

  -- tekst en foto's uit artikel van deredactie.be, vrijdag 14 december 2012